Zonder natuurramp wordt Dmitri Medvedev zondag verkozen tot Russisch president. Maar daarna begint het echte giswerk: wat gaat Medvedev doen met zijn macht? Welke rol speelt Poetin? En wat doen de duistere clans van het Kremlin?
Toen Rusland vorige zondag zijn 'dag van de beschermers van het vaderland' vierde - een officiële feestdag - liep op de staatszender Rossia 's avonds een twee uur durende spektakelshow van de oude stempel. Op de eerste rij in het publiek zaten presidenten van voormalige Sovjetrepublieken, zoals de Azerische president Ilham Aliev, de Armeense president Robert Kotcharian en natuurlijk ook de Russische president Vladimir Poetin. En in die erehaag zat ook één niet-president, naast Poetin: Dmitri Medvedev. Wat zat Medvedev daar te doen? De man is tot nog toe eerste vice-premier in de Russische regering, geen functie die protocollair de eerste rij verdient. Maar zo gaat het nu al sinds december: kandidaat-Medvedev wordt al behandeld (en vooral getoond) als de nieuwe Russische president. Hij gedroeg zich geheel als Poetin en spreekt zelfs al een beetje als Poetin. Deze week snauwde Medvedev op een campagnebijeenkomst plots naar een lijfwacht: 'He, jij daar, doe die deur dicht!' Voor Medvedevs normen een onverwacht ruwe manier van spreken - maar vele Russen hebben hun leider nu eenmaal graag wat autoritair. Medvedev (met de klemtoon op de tweede lettergreep) was al lang een favoriet voor die opvolging, maar toch rezen ook altijd vragen. Medvedev snauwt niet, heeft geen achterdochtige blik zoals Poetin en gebruikt geen krachttermen. Medvedevs naam is dan wel afgeleid van het Russische woord voor beer ('medved'), maar verder is Medvedev klein van gestalte (1,62 meter) en geen judoman zoals Poetin. Sinds hij in beeld kwam als opvolger van Poetin, is Medvedev wel een kilo of tien afgevallen. Medvedev is de zoon van een professorenpaar uit Sint-Petersburg. Hij studeerde daar rechten en werkte er in de jaren negentig als docent. In Sint-Petersburg werd Medvedev ook juridisch adviseur in het departement van het gemeentebestuur dat werd geleid door de ex-KGB-agent Vladimir Poetin. Eind jaren negentig verhuisde Medvedev in het zog van Poetin naar Moskou. Nadat Poetin in 2000 was verkozen als president, werd Dimitri Medvedev stafchef van de presidentiële administratie - in Rusland een invloedrijker functie dan de premier. Sinds 2000 is Medvedev ook, met een korte onderbreking, voorzitter van de Raad van Bestuur van Gazprom, het grootste gasbedrijf ter wereld. Van daaruit heeft hij de intimidatiepolitiek van president Poetin altijd mee uitgevoerd en gefinancierd. Tegelijk wordt Medvedev gezien als lid van een meer gematigde groep in het Kremlin, de 'liberalen' of 'Petersburger technocraten'. Die worden vaak als concurrentie voorgesteld van een andere machtsclan, de 'siloviki', de mannen van de geheime dienst en het leger. En precies daar zou in de komende maanden het schoentje kunnen wringen. Medvedev krijgt weliswaar Poetin naast zich als premier: er doemt al een scenario op waarin de meer liberale Medvedev en de hardere Poetin zowel binnen- als buitenlands een rondje good cop, bad cop zullen spelen. Maar het feit dat er een nieuwe president komt - en daarmee mogelijk ook een nieuw machtsevenwicht in het Kremlin - heeft de laatste maanden duidelijk voor nervositeit gezorgd in de paleizen van het Kremlin. Als een van de machtigste mannen gold daar Igor Setsjin, zoals Poetin een ex-KGB-agent en jarenlang mee een topman in de presidentiële administratie. Het is een publiek geheim dat Setsjin liever Medvedev niet als president zag. De 'siloviki' rond Setsjin vochten in de laatste maanden een nauwelijks verholen machtsstrijd uit met een andere groep ex-KGB-mannen in het Kremlin, en ook de liberale vleugel kreeg enkele schoten voor de boeg. Die strijd draait om de macht en ook de miljarden die de clans in het Kremlin te verdedigen hebben. Alle clans bezetten wel enkele van de lucratieve topfuncties van de grote Russische bedrijven of de banken. 'Medvedev krijgt ongetwijfeld meer macht, maar de clans zullen ook uitkijken naar elk teken van zwakte. Medvedev zal stoerder moeten lijken dan hij is, met hun adem in hun nek', zegt analist Andrew Wilson van de European Council on Foreign Relations. 'Misschien komt er zelfs een moment waarop Medvedev, zoals Poetin deed in 2001, op een beslissend moment de kaarten helemaal omgooit. Maar niets is zeker.' En het blijft ook de vraag hoe de samenwerking tussen de good cop en de bad cop zal verlopen. 'Onlangs kreeg Poetin op een persconferentie de vraag of hij aan zijn kantoormuur de gebruikelijke foto van president Medvedev zou ophangen', zegt Wilson. 'Poetin reageerde met een erg lelijke snauw.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten