zaterdag 29 maart 2008

Russische speurders identificeren moordenaar Politkovskaya


In de zaak van de in 2006 vermoorde regeringskritische journaliste Anna Politkovskaya heeft de Russische justitie de vermoedelijke moordenaar geïdentificeerd. "Alles wordt gedaan om de man op te sporen en te arresteren", zei een medewerker van het Russische Openbaar Ministerie volgens het persgentschap Interfax in Moskou. Het onderzoek zal nog tot september voortgezet worden, aldus openbaar aanklager Vjatsjeslav Smirnov bij de verlenging van een voorlopige hechtenis voor een Moskouse rechtbank. Het Russische gerecht heeft in de moordzaak reeds tegen negen verdachten aanklachten ingediend.

Onder de aangeklaagden bevindt zich ook een medewerker van de binnenlandse geheime dienst FSB, die de moordenaar het adres van de woning van Politkovskaya in Moskou had doorgespeeld. Over die verlenging van zijn voorlopige hechtenis werd vandaag voor de rechtbank beslist. Eind augustus had procureur-generaal Yoeri Tsjaika de opheldering van de moord aangekondigd. Volgens hem zouden Tsjetsjenen en 'staatsvijanden in het buitenland' de journaliste vermoord hebben.

Politkovskaya werd op 7 oktober 2006 doodgeschoten. Ze had voor de regeringskritische krant Novaya Gaseta vooral uit de deelrepubliek Tsjetsjenië over de schendingen van de mensenrechten door Russische en Tsjetsjeense veiligheidstroepen bericht. De moord lokte internationale verontwaardiging uit.

Bron: De Morgen

dinsdag 11 maart 2008

Wie is Anna Politkovskaja?


http://politkovskaja.blogspot.com 
Politkovskaja is niet meteen de makkelijkste naam voor een weblog. Vanwaar deze naam? Anna politkovskaja is een Russische journaliste die (vermoedelijk) is vermoord voor haar kritiek op het Kremlin en het beleid van Poetin. Het leek ons zeer toepasselijk om deze site naar haar te vernoemen. Als studenten Journalistiek worden we geconfronteerd met het feit dat regeringen vaak liegen, en/ of  met misleidende perscommuniqués naar buiten komen. Het is aan de journalist om op te maken of het nieuws betrouwbaar genoeg is om te publiceren. Men mag van geen enkele overheid zomaar aannemen dat de informatie die ze brengen volledig juist is. In het geval van het Kremlin moet men zeker op zijn hoede zijn. Rusland heeft namelijk een geschiedenis van onderdrukte persvrijheid en misbruik van informatie. Daarom lijkt het ons ook toepasselijk om deze site naar een heel moedig Russisch journaliste te noemen die niet zomaar boog onder de macht van het Kremlin. Een journaliste die altijd kritisch bleef en nooit haar mening verzweeg. Zelfs wanneer haar leven in gevaar kwam bleef ze schrijven. Ze was een groot journaliste en we hopen om onze visie op het Russisch politieke landschap even ongeremd te kunnen weergeven als zij dat ooit heeft gedaan.
Wie was Anna Politkovskaja?

Anna Stepanovna Politkovskaja, geboren als Anna Stepanovna Mazepa (Russisch: Анна Степан

овна Мазепа) was een  Russische journaliste, publiciste en mensenrechtenactiviste. Haar ouders waren Sovjet-diplomaten van Oekraïense afkomst die werkzaam waren bij de Verenigde Naties in New York. Ze studeerde journalistiek aan de Universiteit van Moskou waar ze afstudeerde in 1980. Ze ging vervolgens werken bij de Russische krant Izvestia. In 1999 werd ze journalist bij een andere Russische krant, Novaja Gazeta. Politkovskaja was een onafhankelijke en kritische verslaggeefster die politieke en maatschappelijke misstanden aan de kaak stelde. In haar krantenartikelen liet zij zich kritisch uit over de oorlog in Tsjetsjenië. Zij beschuldigde het Russische leger ervan in hun strijd met de Tsjetsjeense opstandelingen zich doorlopend te bezondigen aan het schenden van de mensenrechten. Het beleid van de Russische president Vladimir Poetin was ook onderwerp van haar kritiek. Politkovskaja schreef er het boek "Poetins Rusland" over dat ook in het Nederlands uitkwam.

In 2001 was ze gedwongen om naar Wenen te vluchten omdat ze een tijdlang via e- mail was bedreigd door een politiefunctionaris die zij in haar artikelen had beschuldigd van het begaan van misdaden tegen burgers.

Toen in 2002een groep Tsjetsjenen een theater in Moskou gegijzeld hielden trad Politkovskaja op als bemiddelaarster. In 2004 wilde zij vanwege de gijzeling van schoolkinderen in Beslan naar die plaats afreizen maar ze werd onderweg vergiftigd en moest haar reis staken.

In het voorwoord van het hierboven aangehaalde en tevens meest recente boek van haar - "Poetins Rusland" - schreef ze: "Het is nog te vroeg om afstand te nemen. Ik leef in het heden en noteer wat ik zie". Het boek geeft een onthutsend beeld van het beleid van president Poetin en de uitwassen waartoe dat leidt. Het is dan ook niet zomaar een biografie of een analyse van het presidentschap van Poetin. Ze schrijft over de georganiseerde maffia en schandalen in de provincie, de corruptie in het leger, overheid en rechtspraak. Over de grootschalige omkoping die het gevolg is van de opkomst van de straathandel en het werkelijke verhaal achter de bestorming van het Moskouse theater aan de Doebrovskaja-straat. Altijd staan individuen centraal: moeders van zonen die zich ophangen in militaire dienst, of vrienden van vroeger die tot moord in staat blijken te zijn.

Politkovskaja's journalistieke en publicerende werkzaamheden werden gekenmerkt door menselijkheid, passie en haar focus op individuen. Voor haar werk werd ze diverse malen onderscheiden. Zo ontving ze in april 2005 de prijs voor de vrijheid en de toekomst van de pers van de Mediastichting Leipzig; met Seymour Hersh, Hans-Martin Tillack en Britta Pedersen moest ze 30.000 euro delen.

Waar is Kasparov?

Garri Kasparov was een beruchte tegenstander van het kremlin gedurende de presidentsverkiezingen. Met zijn westersgezinde partij "een ander Rusland" kreeg hij heel wat oppositie op de been. Het Kremlin maakte Kasparov en zijn partij echter monddood nog voor het einde van deverkiezingsstrijd. Het is koffiedik kijken naar waar Kasparov tegenwoordig uithangt.

Wie is Kasparov?
Garri Kasparov verwierf wereldfaam als schaakkampioen. Een paar jaar geleden is hij volledig gestopt met het schaken en politiek actief geworden. Hij heeft zich geprofileerd als een westersgezinde politici, met veel kritiek voor Poetin en zijn beleid. Hij kwam in de verkiezingen op met zijn partij "een ander Rusland". Hij had vooral veel aanhang bij de progressieve Russische bevolking. 
Russische oppositie
Hij organiseerde protestmarsen en openbare vergaderingen om zich uit te spreken tegen de totalitaire houding van het Kremlin. In de laatste protestmars is hij gearresteerd door de politie. Onterecht, want Kasparov hield zich netjes aan de regels. Zolang hij op het voetpad bleef, en zich niet op de straat begaf, was hij niet in overtreding. Desondanks arresteerde de politie hem voor het verstoren van de openbare orde. Hij heeft een week gevangenisstraf moeten uitzitten. Gedurende die cruciale week miste hij zijn kans om op te treden in de media. Na zijn vrijlating heeft hij zijn kritiek uitgesproken op de wanpraktijken van het Kremlin om de oppositie uit te schakelen. "Op deze manier kan ik mijn campagne niet meer voortzetten." zei Kasparov. Sindsdien is het muisstil geworden rond Kasparov. Nu is het koffiedik kijken naar waar hij tegenwoordig uithangt. © Vincent Van Nauw

maandag 10 maart 2008

Bush belt Medvedev maar feliciteert hem niet

De Amerikaanse president George W. Bush heeft dinsdag gebeld naar de winnaar van de Russische presidentsverkiezingen, Dmitri Medvedev. Hij drukte zijn hoop uit op een 'goede werkrelatie' tussen beide. Dit laat het Witte Huis weten.

Het Witte Huis heeft zich opnieuw zichtbaar onthouden van felicitaties aan Medvedev na verkiezingen waar de oppositie en de internationale waarnemers de wettelijkheid van betwisten. 'President Bush heeft de verkozen Russische president deze morgen gebeld', aldus Gordon Johndroe, een woordvoerder van het Witte Huis.

"Nauwe werkrelatie"
Bush heeft Medvedev vertelt over 'het idee dat hij opnieuw wil samenwerken met hem en dat hij hoopt dat beide een nauwe werkrelatie zullen hebben die hun zal helpen om internationale kwesties op te lossen', zegt Johndroe. Bush heeft uitdrukkelijk de vraag naar vrijheid vermeld.

'De president heeft met interesse de recente verklaringen van Medvedev gelezen over individuele vrijheid, de rechtstaat en zijn strijd tegen corruptie', verklaarde Johndroe nog.

Bron: hln.be

Russisch politiek haasje-over

Voor olie en gas schuif je al eens je democratische principes opzij

Elk medium dat zichzelf respecteert, zou het vandaag niet mogen hebben over de 'verkiezingen' in Rusland. Want laat dat duidelijk zijn, de aanstelling door Vladimir Poetin van Dmitri Medvedev als zijn opvolger aan het hoofd van de Russische staat heeft niks te maken met wat je van ver of dichtbij een verkiezing kan noemen. Het is een - vermoedelijke - machtsoverdracht van Poetin aan Medvedev die gisteren door de Russische kiezer moest worden bekrachtigd. De vrije toegang tot de kiescampagne was volgens de ene waarnemer 'een klucht' en volgens een andere 'een schandelijke farce'. Medvedev kreeg liefst zeventien keer zoveel toegang tot de media als zijn drie tegenkandidaten. Eén van die tegenkandidaten, Andrej Bogdanov, was naar alle waarschijnlijkheid niet meer dan een door het Kremlin naar voren geschoven nep-verschijning, die de democratische schijn moest helpen ophouden. Verkiezingswaarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) weigerden naar Rusland te gaan omdat ze toch geen ernstige kans maakten om onafhankelijk te kunnen werken. Dat Poetin en zijn troonopvolger alle democratische regels met voeten treden, stuitte de afgelopen maanden niet op massaal protest in Rusland. Na acht jaar president te zijn geweest van zijn land, is Vladimir Poetin bij de Russen nog steeds razend populair. Velen van hen associëren het woord democratie nu eenmaal met Boris Jeltsin, anarchie en armoede. Onder Poetin kwam er economische groei en politieke stabiliteit en telde Rusland weer mee op wereldvlak. Dat dit gebeurde middels een wel bijzonder grote concentratie van macht op het Kremlin, dat de rijkdom bijzonder ongelijk is verdeeld, dat de pers en oppositie zo goed als monddood zijn gemaakt en dat de Russische economie vooral kon groeien omdat de olie- en gasprijzen de hoogte in schoten, dat alles kan de gemiddelde Rus niet echt veel schelen. Als het aan hem of haar lag, verkoos hij of zij Poetin opnieuw tot president. Dat laat de grondwet niet toe en daarom komt straks de vazal Medvedev op Poetins stoel te zitten. En wordt Poetin meer dan waarschijnlijk een oppermachtige premier van het land. Maar ook in de rest van de wereld was er niet meteen een golf van verontwaardigd protest te horen over dit spelletje politiek-haasje-over. Noch in Washington, noch in Brussel viel er, zeventien jaar na de val van het communisme, veel verbijstering te noteren over Ruslands schijndemocratie. Washington heeft nu eenmaal de hulp nodig van Moskou in dossiers als dat van Iran. En de Europese Unie is voor een groot stuk afhankelijk van Russische olie en gas. Dan schuif je al eens de mooie principes van democratie, persvrijheid en mensenrechten opzij.

Rusland kiest 'good cop, bad cop'

Zonder natuurramp wordt Dmitri Medvedev zondag verkozen tot Russisch president. Maar daarna begint het echte giswerk: wat gaat Medvedev doen met zijn macht? Welke rol speelt Poetin? En wat doen de duistere clans van het Kremlin?

Toen Rusland vorige zondag zijn 'dag van de beschermers van het vaderland' vierde - een officiële feestdag - liep op de staatszender Rossia 's avonds een twee uur durende spektakelshow van de oude stempel. Op de eerste rij in het publiek zaten presidenten van voormalige Sovjetrepublieken, zoals de Azerische president Ilham Aliev, de Armeense president Robert Kotcharian en natuurlijk ook de Russische president Vladimir Poetin. En in die erehaag zat ook één niet-president, naast Poetin: Dmitri Medvedev. Wat zat Medvedev daar te doen? De man is tot nog toe eerste vice-premier in de Russische regering, geen functie die protocollair de eerste rij verdient. Maar zo gaat het nu al sinds december: kandidaat-Medvedev wordt al behandeld (en vooral getoond) als de nieuwe Russische president. Hij gedroeg zich geheel als Poetin en spreekt zelfs al een beetje als Poetin. Deze week snauwde Medvedev op een campagnebijeenkomst plots naar een lijfwacht: 'He, jij daar, doe die deur dicht!' Voor Medvedevs normen een onverwacht ruwe manier van spreken - maar vele Russen hebben hun leider nu eenmaal graag wat autoritair. Medvedev (met de klemtoon op de tweede lettergreep) was al lang een favoriet voor die opvolging, maar toch rezen ook altijd vragen. Medvedev snauwt niet, heeft geen achterdochtige blik zoals Poetin en gebruikt geen krachttermen. Medvedevs naam is dan wel afgeleid van het Russische woord voor beer ('medved'), maar verder is Medvedev klein van gestalte (1,62 meter) en geen judoman zoals Poetin. Sinds hij in beeld kwam als opvolger van Poetin, is Medvedev wel een kilo of tien afgevallen. Medvedev is de zoon van een professorenpaar uit Sint-Petersburg. Hij studeerde daar rechten en werkte er in de jaren negentig als docent. In Sint-Petersburg werd Medvedev ook juridisch adviseur in het departement van het gemeentebestuur dat werd geleid door de ex-KGB-agent Vladimir Poetin. Eind jaren negentig verhuisde Medvedev in het zog van Poetin naar Moskou. Nadat Poetin in 2000 was verkozen als president, werd Dimitri Medvedev stafchef van de presidentiële administratie - in Rusland een invloedrijker functie dan de premier. Sinds 2000 is Medvedev ook, met een korte onderbreking, voorzitter van de Raad van Bestuur van Gazprom, het grootste gasbedrijf ter wereld. Van daaruit heeft hij de intimidatiepolitiek van president Poetin altijd mee uitgevoerd en gefinancierd. Tegelijk wordt Medvedev gezien als lid van een meer gematigde groep in het Kremlin, de 'liberalen' of 'Petersburger technocraten'. Die worden vaak als concurrentie voorgesteld van een andere machtsclan, de 'siloviki', de mannen van de geheime dienst en het leger. En precies daar zou in de komende maanden het schoentje kunnen wringen. Medvedev krijgt weliswaar Poetin naast zich als premier: er doemt al een scenario op waarin de meer liberale Medvedev en de hardere Poetin zowel binnen- als buitenlands een rondje good cop, bad cop zullen spelen. Maar het feit dat er een nieuwe president komt - en daarmee mogelijk ook een nieuw machtsevenwicht in het Kremlin - heeft de laatste maanden duidelijk voor nervositeit gezorgd in de paleizen van het Kremlin. Als een van de machtigste mannen gold daar Igor Setsjin, zoals Poetin een ex-KGB-agent en jarenlang mee een topman in de presidentiële administratie. Het is een publiek geheim dat Setsjin liever Medvedev niet als president zag. De 'siloviki' rond Setsjin vochten in de laatste maanden een nauwelijks verholen machtsstrijd uit met een andere groep ex-KGB-mannen in het Kremlin, en ook de liberale vleugel kreeg enkele schoten voor de boeg. Die strijd draait om de macht en ook de miljarden die de clans in het Kremlin te verdedigen hebben. Alle clans bezetten wel enkele van de lucratieve topfuncties van de grote Russische bedrijven of de banken. 'Medvedev krijgt ongetwijfeld meer macht, maar de clans zullen ook uitkijken naar elk teken van zwakte. Medvedev zal stoerder moeten lijken dan hij is, met hun adem in hun nek', zegt analist Andrew Wilson van de European Council on Foreign Relations. 'Misschien komt er zelfs een moment waarop Medvedev, zoals Poetin deed in 2001, op een beslissend moment de kaarten helemaal omgooit. Maar niets is zeker.' En het blijft ook de vraag hoe de samenwerking tussen de good cop en de bad cop zal verlopen. 'Onlangs kreeg Poetin op een persconferentie de vraag of hij aan zijn kantoormuur de gebruikelijke foto van president Medvedev zou ophangen', zegt Wilson. 'Poetin reageerde met een erg lelijke snauw.

Medvedev President

Dimitri Medvedev wordt verkozen tot nieuwe president van Rusland. De 42-jarige liberaal was de uitgesproken favoriet. Aftredend president Vladimir Poetin had hem naar voren geschoven als zijn opvolger. Onafhankelijke waarnemers melden onregelmatigheden bij de verkiezingen: mensen zouden zijn betaald om te gaan stemmen, en er zou zijn geknoeid met kieslijsten. Poetin kon zich na twee ambtstermijnen niet meer kandidaat stellen. Wellicht wordt hij premier in de nieuwe regering.

Bron: Knack, 5 maart 2008, p.98 (Mediargus)

Minder Russisch gas voor Oekraïne

Gazprom, de Russische gasreus, verminderde begin deze maand hun gastoevoer naar Oekraïne. De aanleiding was een onopgeloste discussie over een onduidelijk handelsakkoord. Europa zou geen hinder ondervinden van de verminderde gastoevoer, die door Oekraïne moet passeren.

De gaskraan naar Oekraïne werd begin deze maand aangedraaid. De oorzaak is een onopgeloste discussie over een handelsakkoord. Oekraïne heeft als transitland een sleutelrol in het exporteren van Russisch gas naar Europa. Via onduidelijke handelsakkoorden haalt Rusland heel wat zwart geld op bij zijn kleine buurland. Sommigen beweren zelfs dat de geldstroom die voorkomt uit onduidelijke handelsakkoorden de zwarte kas van het Kremlin vormt. Oekraïne wil nu af van deze handelsakkoorden. Hun relatie met Rusland is er sterk op achteruit gegaan sinds de oranjerevoutie, waarin ze westersgezind zijn geworden. Officieel luidt het dat de ruzie over het handelsakkoord de reden was om de gaskraan dicht te draaien. Waarnemers zeggen dat er nog een andere reden is. Onlangs is Medvedev, voorzitter van Gazprom, als nieuwe president van Rusland verkozen. De nieuwe president is echter een grijs figuur en heeft nog geen autoriteit in de ogen van de bevolking. Om zijn gezag te laten blijken heeft hij met het aandraaien van de gaskraan een duidelijk signaal de wereld ingestuurd: "de nieuwe president is meer dan de pop van Poetin".

Medvedev wint presidentsverkiezingen

Dmitri Medvedev won onlangs de Russische presidentsverkiezingen. De uitslag van de verkiezingen stond al maanden op voorhand vast. Medvedev was de uitverkozen kandidaat, gesteund door Poetin.

Buitenlandse waarnemers waren van mening dat de bevolking beïnvloed werd om massaal voor Medvedev te stemmen. Oppositiepartijen werden door het Kremlin uit de race gezet.  De mensen werden gedwongen om in de stad waar ze werken te gaan stemmen, en niet in de stad waar ze wonen. Indien de werknemers deze regel negeerden liepen ze het risico ontslagen te worden. Toch ondervond de bevolking weinig hinder van deze wanpraktijken. "We zijn blij. Onder Poetin is ons inkomen verviervoudigd. We zijn daar dankbaar voor, en dus stemmen we voor zijn kandidaat, Medvedev.", zei een Russische vrouw in een interview tegen het internationaal persagentschap AP.
Op deze blog geven we nieuwsberichten, opinie & analyse over de politieke gebeurtenissen die heden in Rusland plaatsvinden.